Digitalisering van de maakindustrie in de praktijk

Wil jij alles weten over duurzaam ondernemen? In dit artikel vind je meer over voordelen, geven we je tips hoe jij de transitie naar duurzaam ondernemen in jouw maakbedrijf kan maken én delen we meerdere praktijkvoorbeelden ter lering en inspiratie.

Het begrip duurzaam ondernemen lijkt een trendwoord te zijn. Je hoort steeds vaker buzz-woorden als duurzaam ondernemen, circulair produceren en klimaat neutraal bouwen. Maar het is zeker geen vluchtige trend. Want de circulaire economie wordt steeds belangrijker. Er wordt hier zelfs in februari uitgebreid aandacht aan gegeven tijdens de Week van de Circulaire Economie. Toch levert duurzaam ondernemen nog bij veel ondernemers in de maakindustrie vraagtekens op. Wat houdt het in? Welke voordelen biedt het jouw bedrijf? En hoe begin je hier zelf mee?

In dit blog nemen we je mee door de voordelen van duurzaam ondernemen, geven we je tips hoe jij de transitie naar duurzaam ondernemen in jouw maakbedrijf kan maken en delen we meerdere praktijkvoorbeelden ter lering en inspiratie.

Bijdragen aan een duurzame wereld

De maatschappij verwacht steeds meer van maakbedrijven dat ze een belangrijke bijdrage leveren aan het beperken van de klimaatschade. Door van circulariteit een strategische pijler te maken en steeds duurzamer te werken, zorg je als maakbedrijf voor een groenere wereld. Door het goede te doen, investeer je niet alleen in een goede reputatie, maar ook in de omgeving waarin je bedrijf werkzaam is. Kortom, circulariteit helpt je om als maakbedrijf relevant te blijven en te anticiperen op nieuwe ontwikkelingen, eisen en verwachtingen. Zo beschreef Schneider Electric onlangs in haar blog Wat we met digitale technologie kunnen doen om klimaatverandering te stoppen over verschillende mogelijkheden waarop digitale technologie uitstoot kan reduceren en andere ideeën over hoe klimaatverandering kan worden gestopt.

De voordelen van duurzaam ondernemen

Bij duurzaam ondernemen draait om de drie P's; People, Planet en Profit. Om succesvol te zijn in de circulaire economie moet je dus goed kijken naar de sociaal-economische rol voor de mens binnen de onderneming, hoe de organisatie bijdraagt aan een gezonde planeet én op welke wijze het bedrijf een economische waarde creëert binnen de maatschappij. En hiermee valt een hoop winst te behalen, namelijk:

• Klantwaarde bieden en imago versterken - Een van de belangrijkste voordelen van duurzaam ondernemen is het verhogen van de klantwaarde. Vooral met circulair produceren. Als jij jouw duurzame product voor dezelfde kwaliteit en prijs kan aanbieden met een aantoonbaar lagere milieu impact is dat meerwaarde, wat ook een positief effect heeft op het imago van het bedrijf.
• Stijgende productiviteit en dalende kosten - Wanneer een bedrijf investeert in duurzame machines, inkoop en processen, ontstaat er als vanzelf een efficiëntere werkwijze en zal het verbruik van machines en grondstoffen dalen. Hierdoor dalen de kosten mee en zal de productiviteit stijgen waardoor de winstmarges hoger worden.
• Bedrijfsrisico’s verlagen - Circulair produceren betekent ook dat je bepaalde bedrijfsrisico’s beperkt. Wanneer je grondstoffen hergebruikt, ben je minder afhankelijk van prijsfluctuaties in de markt. Bovendien komt er steeds meer regelgeving die het noodzakelijk maakt anders te gaan denken over wat er gebeurt aan het einde van de levensduur van producten.
• Toegankelijker voor overheden en investeerders - Wanneer jouw bedrijf aan de slag gaat met verduurzamen komen er financiële regelingen beschikbaar om in jouw duurzaamheidsproject te investeren. Maar ook zal het vertrouwen in jouw onderneming door de overheid en investeerders stijgen als ze weten dat jij actief deelneemt aan de circulaire economie en is de investeringsbereidheid groter.
  Betere voorbereiding op toekomstige wetgeving en kosten - Er zijn al veel verschillende milieuwetgevingen waar jij als onderneming aan moet voldoen. En deze wet- en regelgevingen zullen alleen maar verder uitbreiden. Bereid je daar goed op voor zodat dit geen blokkade in jouw bedrijfsprocessen veroorzaakt.
• Behoud van goede werknemers - Duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen zijn hip, maar dat is niet het enige voordeel van een duurzaam imago voor je bedrijf. Het geeft je meer kansen om talent binnen te halen, want (jonge) professionals hechten grote waarde aan duurzaamheid en circulariteit.
• Gezondere werkomgeving voor werknemers - Duurzaam ondernemen is niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor de mens. Want als er in een circulaire onderneming wordt gewerkt, is de werkomgeving een stuk gezonder voor de medewerker. Denk hierbij aan het gebruik van schadelijke kunstmatige chemicaliën en oude machines die schadelijke stoffen uitstoten. Wanneer deze worden vervangen door een duurzamere oplossing draagt dit bij aan de gezondheid van je personeel.

Circulair produceren in de maakindustrie

Je kan als maakbedrijf een grote stap zetten in duurzaam ondernemen door circulair te produceren. Maar wat houdt dat precies in? Circulair produceren heeft alles te maken met grondstoffengebruik en het hergebruiken van producten.

Als ondernemer in Nederland komt je maakbedrijf op de eerste plaats, en dat is helemaal niet verkeerd. Met circulair produceren kun je je richten op winstmaximalisatie en toch maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het een sluit het ander helemaal niet uit. Logisch dus dat je benieuwd bent naar de voordelen van circulair produceren. Want die zijn er genoeg.

In het blog Circulair produceren in Nederland gaat Bart Kaas van TNO hier dieper op in. Ook legt hij aan de hand van de R-ladder uit welke vormen van circulair produceren er zijn. Want hoe hoger op de ladder, hoe groter het belang voor de circulaire maakindustrie. 

Digitaliseren voor duurzaamheid met Smart Industry

De sterke behoefte aan digitalisering in de maakindustrie gaat hand in hand met de noodzaak van duurzaam ondernemen. Met 46 Fieldlabs door heel Nederland helpt Smart Industry maakbedrijven op weg naar slimmere processen, hogere productiviteit en minder gebruik van grondstoffen en energie. Met de 8 transformatiethema’s van Smart Industry kun je richting geven aan jouw circulaire projecten. De 8 transformatiethema’s van Smart Industry zijn:

• Slimme producten - Slimme producten zijn in staat om gegevens te verzamelen, te verwerken en te communiceren. Bijvoorbeeld via sensors, internet en onderling verbonden apparaten.
• Slimme diensten - Slimme diensten hebben betrekking op nieuwe processen waarbij data, serviceverlening en digitale diensten een steeds grotere rol krijgen in het businessmodel van maakbedrijven.
• Digitale fabriek - In een digitale fabriek zijn alle interne informatiestromen digitaal naadloos en veilig met elkaar verbonden. Van kantoor, design, productie en logistiek tot onderhoud en beheer.
• Digitale ketens - Een digitale keten houdt in dat de hele keten van toeleveranciers, dienstverleners en klanten digitaal met elkaar is verbonden waarmee ze sneller inzicht verkrijgen, data uitwisselen en leveren.
• Duurzame fabriek - Een duurzame fabriek werkt zo zuinig mogelijk met duurzame energie en materialen. De producten die hier worden vervaardigd, zijn geschikt voor bijvoorbeeld re-use, refurbishing en recycling.
• Slim werken - Bij slim werken helpt technologie om zware, vieze en gevaarlijke klussen lichter, sneller, schoner en veiliger te maken. Of om complexe handelingen foutloos uit te voeren.
• Slim produceren - Slim produceren is foutloos produceren omdat elke productiestap 100% wordt gecontroleerd. Dankzij zero defect worden faalkosten én materiaalgebruik geminimaliseerd.
• Flexibel produceren - Bij flexibel produceren is een fabriek in staat om steeds snel andere producten te realiseren met de kortst mogelijke doorlooptijden.

Financiering voor jouw duurzame project of onderneming

Zoek je financiering of financiële ondersteuning voor jouw circulaire project of onderneming? Er zijn vele regelingen beschikbaar. Hieronder lichten we kort een aantal innovatievouchers, subsidie- en financieringswijzers uit. Zie je door de bomen het bos niet meer, dan hebben we onderaan een handige tip.

Zo bevat het overzicht van het Versnellingshuis Circulaire Economie een selectie van verschillende fondsen, regelingen en instellingen waar circulaire ondernemers een streepje voor hebben. Hiermee heb je een handig startpunt in de zoektocht naar passende financiering.

Innovatievouchers

Naast landelijke subsidies zijn er ook regionale mogelijkheden. De innovatievouchers van de Smart Industry Hubs horen daarbij. Die zijn ook beschikbaar bij de verschillende Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s). Je kunt ze inzetten om bijvoorbeeld een haalbaarheidsonderzoek te doen of een prototype te ontwikkelen.

Deze vouchers verlagen de drempel om aan de slag te gaan met innovatie in jouw maakbedrijf.

Wil je een compleet overzicht van alle content die binnen Smart Industry beschikbaar is over duurzaam ondernemen? Neem dan een kijkje op het Circulair Value Center. Dit is hét centrale aanspreekpunt voor ondernemers in de maakindustrie die willen versneller met circulair ondernemen. Onze experts inspireren, verbinden en helpen je graag verder met innovatie advies, scans, voucher-regelingen en opleidingsmogelijkheden. 

Duurzaam ondernemen in de praktijk

Gelukkig zijn er in Nederland al veel initiatieven van bedrijven die gestart zijn met duurzaam ondernemen, in de transitie zitten of al langere tijd duurzaam ondernemen. Wij hebben een overzicht van praktijkvoorbeelden voor je verzameld om inspiratie op te doen en lering uit te trekken voor jouw eigen praktijk:

• ZTI Smart Machines: Maatschappelijk en duurzaam ondernemen
• JOZ: Circulair ondernemen voor melkveehouders
• Jasa Packaging Solutions: plasticvrije verpakkingswijze
• Cool Industries: De impact van data op duurzaamheid
• Brink Industrial: duurzaam ondernemen met behulp van robotisering

Wegwijzer voor de circulaire maakindustrie

Wordt wijs in de circulaire maakindustrie met behulp van de Wegwijzer: vol met voorbeelden van bedrijven in de Maakindustrie die al kleine of grote stappen hebben genomen richting circulariteit. Met deze wegwijzer laten we zien dat er veel verschillende manieren zijn om circulair te ondernemen en willen we je informeren en enthousiasmeren over de verschillende mogelijkheden. De Wegwijzer is ontwikkeld door TNO en de Haagse Hogeschool, UPCM, SMITZH, Provincie Zuid-Holland,